جمع‌بندی کارگاه اول توسعه‌ی توانمندی معلمان

مقدمه

چهار گروه از معلمان سیستان و بلوچستان و جمعا ۲۰۰ معلم، هم‌زمان طرح توسعه‌ی توانمندی معلمان را شروع کردند و پس از چند روز، کتاب‌های مربوط به این طرح را دریافت کردند. مدت کوتاهی بعد، پنجمین گروه نیز وارد طرح شدند و با اختلاف چند روز این طرح را که شامل چهار کارگاه مستقل و متوالی بود، شروع کردند.

هر یک از کارگاه‌ها شامل ده جزوه‌ی آموزشی است. جزوه‌هایی که سرپرست‌های هر گروه در اختیار معلمان می‌گذاشتند و پاسخ‌های معلمان به پرسش‌های انتهای جزوه‌ها را دریافت می‌کردند.

با آن‌که هنگام ثبت‌نام از همه‌ی معلمان به طور کتبی قول گرفته بودیم که تا پایان طرح همراه ما باشند، اما به تدریج تعدادی از معلمان هر کدام به دلیلی (موجه یا غیرموجه) در راه ماندند. (تا پایان کارگاه دوم حدود یک سوم از معلمان)

دو سوم از معلمان به اجرای طرح و پاسخ به پرسش‌های جزوه‌ها ادامه دادند که این نوشته، جمع‌بندی از نوع پاسخ‌هایی است که شما داده‌اید.

هم‌چنین در مورد برخی پرسش‌ها توضیح‌هایی نیز آورده‌ایم.

پرسش‌های اول تا پنجم

پنج پرسش اول کاملا واضح است و نیازی به توضیح ندارد.

پاسخ‌های شما نیز بیان نظرهایتان بود که اکثر معلمان با حوصله و دقت به آن‌ها پاسخ دادند و بقیه نیز کمی خلاصه‌تر.

در این مورد شاید تنها یک یادآوری لازم باشد که نظرخواهی از شما در مورد کتاب‌ها (و نیز در مورد سایر مسائل) دو هدف داشته است: یکی این‌که در مورد آن موضوع‌ها، تعمق و فکر بیش‌تری صورت گیرد و دیگر این‌که ما با نوع نگاه و میزان آشنایی شما با موضوع‌ها آشنا شویم.

پرسش ششم: آموزش نوین

با کمال تعجب، فقط تعداد کمی از معلمان به پرسش دوقسمتی این جزوه پاسخی کاملا صحبح دادند. البته پاسخ اکثریت معلمان کم یا بیش نزدیک به پاسخ صحیح بود که نشان می‌داد، تقریبا همه‌ی معلمان به درک اهمیت آموزش‌های نوین در دنیای امروز رسیده‌اند.

قسمت اول پرسش را اکثر معلمان درست نوشته بودند. این‌که «آموزش واقعی نوین بر شانه‌ی استوار گذشته می‌ایستد» و مثال‌های درستی از آن زده بودند اما در قسمت دوم، خیلی‌ها اشکال داشتند و مثال‌های مناسبی نیاورده بودند.

یعنی درباره‌ی آموزش‌های نوین قلابی که از موضع نفی گذشته حرکت می‌کنند. مثلا آموزش‌هایی که طراحانشان خیال می‌کنند فقط با استفاده از فناوری‌های دیجیتالی می‌توانند مدعی پیشرفت در آموزش باشند.

در حالی که بسیاری از محصولات آموزشی که در قالب سی‌دی یا فایل‌های کامپیوتری یا حتی اپ‌های مثلا پیشرفته‌ ارائه می‌شوند، فاقد محتوایی هستند که درونمایه‌ی آموزشی‌اش، پیشرفته و مدرن باشد.

بسیاری از اینان حتی با استفاده از رانت‌های مختلف و برخورداری از حمایت‌های مختلف، محصولاتشان را عرضه می‌کنند.

برای تشخیص تفاوت نوین واقعی و نوین قلابی باید به درونمایه‌ی کارها و یادگیری‌شان دقت کرد. پیشرفت اصلی در حیطه‌ی فکر و نگاه است.

پرسش هفتم: کلاس‌های چندپایه

در این مورد نیز اکثریت معلمان یا به خوبی متوجه سوال نشده بودند یا جزوه را نخوانده بودند. زیرا پاسخ‌ این پرسش در خود جزوه بود و اگر معلم بتواند برنامه‌ی هفتگی همه‌ی پایه‌ها را با هم تلفیق کند (و به ویژه با روش دبستانک) می‌تواند کاری کند که همه‌ی دانش‌آموزان از همه‌ی وقت ۵۰ دقیقه‌ای استفاده کنند.

پرسش‌ هشتم: نقاط ضعف کلاس

خوشبختانه اکثر معلمان به این پرسش درست پاسخ داده بودند و ما که داشتیم ناامید می‌شدیم، دوباره امیدوار شدیم.

به خصوص که موضوع این سوال یکی از اصلی‌ترین لوازم پیشرفت آموزشی در استان است. این‌که بتوانیم با ابزارهای تشخیص، نقاط ضعف کلاس خودمان را شناسایی کنیم.

توصیه می‌کنیم توضیحا جزوه‌ی هشتم در مورد ابزارهای تشخیص را دوباره مطالعه کنید.

پرسش‌ نهم: شناسایی استعدادها

به این پرسش‌ نیز اکثرا پاسخ درست داده بودند. گروهی از دوستان نیز به صورت کلی به این مساله پرداخته و درباره‌ی لزوم شناسایی استعدادهای دانش‌آموزان تاکید کرده بودند در حالی که می‌باید به شاگردان خودشان توجه می‌کردند و استعدادهای آن‌ها را یکی یکی و به طور مشخص شرح می‌دادند. این پرسش تمرینی بود برای آن‌که از این پس با نگاه عمیق‌تری به جزییات یادگیری و رفتاری دانش‌آموزان خود توجه کنید.

همه‌ی دانش‌آموزان در یک یا چند چیز استعداد دارند. باید توجه کرد و دانه دانه‌ی آن‌ها را یافت.

پرسش‌ دهم: مثال برای نوشتن

به این پرسش بسیار مهم، خوشبختانه همه پاسخ صحیح داده بودند و این نکته‌ی بسیار مهمی است که ما را به آینده امیدوارتر می‌کند. البته زیبایی همه‌ی پاسخ‌ها در یک سطح نبود اما تقریبا همه، خیلی خوب بودند.

خوش‌حال می‌شویم اگر نظر شما را درباره‌ی این جمع‌بندی (کارگاه اول) بدانیم.